Καλά κρατά η παράδοση των ηθών και εθίμων στην Επαρχία Πάφου
Στα βήματα της παράδοσης συνεχίζουν και αυτό το Πάσχα τα χωριά της Επαρχίας Πάφου.
Εικόνες ζωής και παράδοσης καταγράφουν όλες οι Κοινότητες της Επαρχίας ανάμεσα στις οποίες η Γαλαταριά, τα Κελοκέδαρα , το Μέσα Χωριό και η Μεσόγη.Οι νοικοκυρές ξεκινούν παρά τις δυσκολίες της καθημερινότητας με το καθάρισμα των σπιτιών τους, το άσπρισμα με ασβέστη ή μπογιά και στην συνέχεια με την παρασκευή των πατροπαράδοτων εδεσμάτων .
Η Ελένη Κωνσταντίνου από την Γαλαταριά της Πάφου από τις παραδοσιακές νοικοκυρές ανέφερε πως η Κοινότητα της από ανέκαθεν βρίσκονταν κοντά στην παράδοση γιατί η Γαλαταριά – όπως είπε- είναι ένα ορεινό, παραδοσιακό χωριό του οποίου οι κάτοικοι τηρούν τα ήθη και τα έθιμα . Οι γιορτές του Πάσχα συνέχισε περιλαμβάνουν καθαρισμό των σπιτιών τους και των δρόμων, το ζύμωμα των κουλουριών, της φλαούνας, και των παξιμαδιών .
Η διαδικασία των προετοιμασιών σημείωσε , ξεκινάει τουλάχιστον πριν δύο εβδομάδες από το Πάσχα, ενώ η πρώτη παρασκευή γίνεται με το ζύμωμα των ψωμιών και άλλες παρασκευάζουν ” αρκατένα”.
Όπως βέβαια το απαιτεί το έθιμο όλη η οικογένεια συγκεντρώνεται στο οικογενειακό σπίτι της γιαγιάς και του παππού . Το ζύμωμα με το χέρι αποτελεί ολόκληρη ιεροτελεστία δήλωσε η Δέσποινα Κωνσταντίνου από την ορεινή Κοινότητα των Κελοκεδάρων . Η κ Κωνσταντίνου σημείωσε επίσης πως το ζύμωμα με το χέρι των παξιμαδιών των άρτων, των περίφημων φλαούνων, των τσιουρεκιών , χαλουμόπιττων, ελιόπιττων και πασκιών,ξυπνά τις καταβολές μας και μας κρατά ζωντανούς.
Παρατήρησε επίσης πως στην κυπριακή ύπαιθρο περισσότερο παρά στις μεγάλες πόλεις διασώζονται τα έθιμα του χθες που κάνουν αυτές τις μέρες να ξεχωρίζουν.
Η χαρά του Πάσχα και της Ανάστασης πνίγονται μέσα στις αναμνήσεις μας δήλωσε η Παμπίτσα Κασιουλή από το Μέσα Χωριό. ” Τηρούμε τα έθιμα του χωριού “, μας είπε χαρακτηριστικά.
Αρχίζουμε σημείωσε, “να καθαρίζουμε το σπίτι δύο εβδομάδες προηγουμένως για να έχουμε ελεύθερη την Αγία Εβδομάδα για την Εκκλησία μας. Κάνουμε τις φλαούνες μας, τα τσουρέκια μας, τα παραδοσιακά αυγά μας που θα προμηθευτούμε από νωρίς, το αρνί, το ρίφι, για τον οβελία και τη σούβλα ανάλογα, θα ανάψουμε το φούρνο μας να βάλουμε τα παραδοσιακά ψητά, θα κάνουμε τα κουπέπια μας τα μακαρόνια μας και όλα τα κυπριακά φαγητά, ώστε να τα έχουμε έτοιμα την ημέρα του Πάσχα.
Πρόσθεσε επίσης, πως όλη η οικογένεια συμβάλει στην παρασκευή των παραδοσιακών εδεσμάτων λέγοντας πως “επειδή δεν είναι μια δουλειά που την κάνουμε τακτικά θέλουμε την βοήθεια από τους συζύγους, τις αδερφές μας καθώς και από τις φίλες μας. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν νιώθουμε τόσο την κούραση την ημέρα που θα κάνουμε τα παρασκευάσματα της φλαούνας “.
Aναφορικά με την παρασκευή της φλαούνας η κ Κασιουλή ανέφερε πως χρειάζεται μια διαδικασία ενός με δύο ημερών.
Από νωρίς συνέχισε, “προμηθευόμαστε τα τυριά μας συνήθως από τα χωριά για να είναι γνήσια. Τα πλένουμε από ένα βράδυ προηγουμένως να καθαρίσουν από το παραπάνω αλάτι ,τα τρίβουμε στο χέρι, και βάζουμε το προζύμι το οποίο ετοιμάζουμε από 12 ώρες προηγουμένως .Ακολούθως βάζουμε τις σταφίδες , το διόσμο το μαστίχι τα οποία ενώνουμε όλα μαζί. Επίσης τα ζυμώνουμε αν είναι δυνατόν με αυγά χωριάτικα για να έρθουν πιο κόκκινες οι φλαούνες “.
Η κ Κασιουλή ανέφερε ακόμη πως η επιτυχία της φλαούνας εξαρτάται από το προζύμι που θα πρέπει – όπως είπε- να είναι καλής ποιότητας.
Στα χωριά της Επαρχίας Πάφου όμως σύμφωνα με το πνεύμα των ημερών και την Ελληνορθόδοξη παράδοση έχουν προγραμματιστεί διάφορες θρησκευτικές τελετές με επίκεντρο τον καθεδρικό ναό Αγίου Θεοδώρου, όπως η κατανυκτική περιφορά του Επιταφίου και η συνάντηση στην πλατεία 28ης Οκτωβρίου με τον Επιτάφιο της εκκλησίας του Αγίου Κενδέα,αλλά και την ακολουθία της Ανάστασης τόσο στις εκκλησίες όσο και στις μονές της Επαρχίας Πάφου.
Εξάλλου έξω από τους ιερούς ναούς και στην Επαρχία Πάφου το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου τηρείται και το έθιμο της “Λαμπρατζιάς”, ενώ το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα τα Κοινοτικά Συμβούλια διοργανώνουν διάφορες εκδηλώσεις στην πλατεία των χωριών τους που περιλαμβάνουν παραδοσιακά παιχνίδια. Οι εκδηλώσεις αυτές συνεχίζονται και την Δευτέρα και την Τρίτη του Πάσχα.