Προτροπή προς καταναλωτές εν όψη εορτών
Καθώς πλησιάζουν οι γιορτές ξεκινήσαμε σιγά-σιγά να κάνουμε τα πρώτα ψώνια. Το πασχαλινό τραπέζι και η αγορά βασικών προϊόντων είναι στη λίστα κάθε σπιτιού.Ο καταναλωτής άρχισε πλέον να μαθαίνει και να να προστατεύεται από οτιδήποτε παραπλανητικό, ιδιαίτερα τώρα που η οικονομική κρίση μπήκε μέσα στα σπίτια μας και το καλάθι της νοικοκυράς γίνεται ολοένα και μικρότερο.
Όταν ψωνίζουμε πρέπει να εντατικοποιούμε όλες τις αισθήσεις ,το μυαλό μας ,την κρίση μας και ποτέ να μην ψωνίζουμε βιαστικά.
Ο Ρόλος του Καταναλωτή στην ασφάλεια των τροφίμων είναι σημαντικός
Τι κοιτάμε όταν πάμε για ψώνια?
- Δεν αγοράζουμε χαραγμένες ,φουσκωμένες οξειδωμένες κονσέρβες.
- Δεν αγοράζουμε σχισμένες η και τρύπιες συσκευασίες τροφίμων.
- Δεν αγοράζουμε ατελής αεροστεγής στεγανοποίησης τροφίμων.
- Δεν αγοράζουμε γαλακτοκομικά και άλλες παγωμένες τροφές εκτός ψυγείου
- Αποφυγή συσκευασμένων τροφίμων χωρίς επισήμανση ,άγνωστης προέλευσης διότι ενδέχεται να είναι νοθευμένα η ακατάλληλα.
- Πρέπει ο καταναλωτής να είναι προσεκτικός στο χειρισμό/φύλαξη τροφίμων και να ενημερώνεται συστηματικά.
- Χρησιμοποιείται ποικιλία τροφίμων μέσα στα πλαίσια της καθημερινής επιτρεπόμενης ποσότητας και στην κατάλληλη ώρα.
- Υπάρχουν συχνά νέα προϊόντα διατροφής.Να διαβάζετε τις ετικέτες και να ενημερώνεστε για τη διατροφική τους αξία.
Καλά θα είναι πρώτα να κάνουμε έναν κατάλογο με τα απαραίτητα που χρειαζόμαστε για το πασχαλινό τραπέζι μας και μετά να ξεκινήσουμε την αγορά.
Ποια στοιχεία πρέπει να προσέξουμε :
- Οι πληροφορίες πρέπει να αναγράφονται στην ελληνική γλώσσα σύμφωνα με τον νόμο «Σήμανση στα ελληνικά »που τέθηκε σε εφαρμογή το 1998.
- Θα πρέπει να αναγράφετε η θρεπτική αξία της τροφής σε 100 γραμμάρια η ποία περιλαμβάνει πρωτείνη υδατάνθρακες ,τη ποσότητα της ζάχαρης που περιέχεται στο προϊόν ,τα λίπη(κορεσμένα-ακόρεστα ) και την ποσότητα των θερμίδων.
- Σήμανση στην ετικέττα των τροφίμων με κώδικα Ε και αριθμό π.χ.123 δείχνει την περιεκτικότητα των τροφίμων σε χημικά πρόσθετα.
- Η ονομασία των χημικών πρόσθετων όπως Νιτρώδες Νάτριο που αναγράφεται σε μερικά τρόφιμα είναι συντηρητικό και ίσως επικίνδυνο για την υγεία.
- Η ημερομηνία λήξης είναι ένα άλλο σημαντικό στοιχείο ,που πρέπει να προσέξει ο καταναλωτής πριν αγοράσει ένα προϊόν . Η ετικέττα πρέπει να γράφει <να πωληθεί μέχρι ή να χρησιμοποιηθεί μέχρι ή να χρησιμοποιηθεί πριν από την ημερομηνία .
- Η αναγραφή τιμής μας επιτρέπει , όχι μόνο να γνωρίζουμε την αξία της αγοράς του προϊόντος αλλά επιπλέον μας βοηθά να συγκρίνουμε μεταξύ διαφόρων προϊόντων. Το ίδιο ισχύει για την αναγραφή του βάρους των προσυσκευασμένων προϊόντων.
Το κέντρο προστασίας του καταναλωτή μας συμβουλεύει να μην αγοράζουμε «κρέατα από χωρικούς και άλλους παραγωγούς που δεν μπορούν να εγγυηθούν για την ασφάλεια των κρεάτων που πωλούν.
‘Όλες οι ενώσεις καταναλωτών προειδοποιούν αυστηρά να μην αγοράζουμε κρέατα από ζώα χωρίς στρογγυλή σφραγίδα του κτηνιατρικού ελέγχου και την παραλληλόγραμμη για το είδος του.
Το χοιρινό πρέπει να έχει σφραγίδα που να υποδεικνύει ότι το ζώον έχει ελεγχθεί για trichinella spiralis –φέρει τέσσερις σφραγίδες
Αγοράστε κοτόπουλα μόνο αυτά που αναφέρουν σε ταμπέλα την ημερομηνία σφαγής και αποφύγετε τα πολύ ισχνά και όσα έχουν μώλωπες αιματώματα ,κηλίδες .
Το μοσχάρι πρέπει να έχει χρώμα ροδαλό-όχι έντονο κόκκινο και τις σφραγίδες του υγειονομικού ελέγχου. Τέλος ζητήστε να κόψουν τον κιμά μπροστά σας ,ενώ στα ψάρια ελέγξετε την οσμή τους και αγοράστε αυτά πού έχουν τα λέπια προσκολλημένα στο σώμα και διαυγή ίριδα.
Τα εγχώρια κρέατα έχουν μπλέ σφραγίδα ενώ η λέξη <εγχώριο >δεν είναι υποχρεωτικό να αναγράφετε .Τα εισαγόμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν μπλέ σφραγίδα που όμως συνοδεύεται από την ένδειξη της χώρας προέλευσης ,ενώ αυτά από τρίτες χώρες έχουν πράσινη σφραγίδα που συνοδεύεται από τη χώρα προέλευσης π.χ. BG δηλαδή Βουλγαρία. Τα ζώα που εισάγονται και σφάζονται στην Ελλάδα έχουν πράσινη σφραγίδα με τη χώρα προέλευσης.
Αυγά
- Ολα τα αβγά θα πρέπει να φέρουν πάνω στο κέλυφος με καθαρά γράμματα το διακριτικό αριθμό του παραγωγού.
• Οι προβλεπόμενες ενδείξεις (πέραν εκείνων που υπάρχουν στο κέλυφος του αβγού) περιλαμβάνουν τον κωδικό αριθμό του ωοσκοπικού κέντρου, την κατηγορία ποιότητας και βάρους,την ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας (28 ημέρες μετά την ημερομηνία ωοτοκίας είναι το μέγιστο επιτρεπτό χρονικό διάστημα).
• Η νωπότητα και η καταλληλότητα του αβγού διαπιστώνεται από τον έλεγχο της ημερομηνίας λήξης και των ορθών ενδείξεων στη συσκευασία του, όπως η ημερομηνία συσκευασίας ή ωοσκόπησης.
• Το χρώμα του κελύφους συνδέεται με τη φυλή της ωοπαραγωγού όρνιθας και δεν έχει σχέση με την ποιότητά του.
• Αποφεύγετε να αγοράζετε αβγά με ακάθαρτο, ραγισμένο ή μη φυσιολογικό κέλυφος.
• Για την καλή συντήρηση των αυγών που αγοράζετε, μην τα πλένετε, αλλά διατηρήστε τα σε δροσερό χώρο.
Σοκολατένια αυγά
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να επιδείξουμε όταν αγοράζουμε σοκολατένια αυγά, επειδή σχεδόν πάντα θα καταναλωθούν από μικρά παιδιά.Ισχύουν οι κανόνες υγιεινής κατά την συντήρηση ,την έκθεση και την διάθεση από σταθερά και επώνυμα σημεία πώλησης τροφίμων.Οι γονείς θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και σε ότι έχει να κάνει με το περιεχόμενο των σοκολατένιων αυγών.Αν αυτά περιέχουν παιχνίδια μικρών διαστάσεων μπορεί να προκληθεί πνιγμός η αυτοτραυματισμός σε παιδιά μικρής ηλικίας. Θα πρέπει να κοιτάμε την υποχρεωτική αναγραφή σύνθεσης (πχ. Σοκολάτα γάλακτος σοκολάτα υγείας) και την ημερομηνία ανάλωσης.
Βαφές αυγών.
Πάσχα χωρίς κόκκινα αβγά ,δεν νοείται ,δεν υπάρχει.Όμως κατά το παρελθόν είχαν δημιουργηθεί προβλήματα μα την τοξικότητα κάποιων χρωμάτων ,οπότε πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί.Οι χρησιμοποιούμενες διακοσμητικές βαφές αυγών είναι οι επιτρεπόμενες απο τον κώδικα Τροφίμων και Ποτών.Οταν θα τα βάψουμε και θα τα διακοσμήσουμε η βαφή να ψήνεται σε σιγανή φωτιά για να μην σπάσει το τσόφλι.Αφού ολοκληρωθεί ο βρασμός ,τα αυγά αφήνονται μέχρι η θερμοκρασία τους να πλησιάσει τη θερμοκρασία περιβάλλοντος και επιθεωρούνται για πιθανά σπασίματα.Πρέπει να βάφονται μόνο όσα αυγά έχουν παραμείνει ακέραια κατά το βράσιμο και να ακολουθούνται προσεκτικά οι οδηγίες που αναγράφονται στις συσκευασίες βαφής αυγών.
Φυσικά οι φυσικές βαφές όπως είναι τα ξηρά φύλλα απο κρεμμύδια,παντζιάρα,σπανάχι,καρρότο ,πάπρικα κόκκινο λάχανο,κρόκος κοζάνης(σαφράν)είναι οτι καλύτερο αν φυσικά μπορούμε και έχουμε και τον χρόνο .
Γαλακτομικά και τυροκομικά
- Ελεγχος της Ημερομηνίας Λήξεως
• Τα υποκατάστατα με ενδείξεις τύπου «νηστίσιμο» θα πρέπει να βρίσκονται τοποθετημένα σε ξεχωριστό χώρο και όχι μαζί με τα τυριά.
• Το γάλα κατανάλωσης ανάλογα με την κατηγορία του (απλής παστερίωσης, υψηλής παστερίωσης, μακράς διάρκειας, εβαπορέ, ζαχαρούχο ή μη) πρέπει να τοποθετείται σε ευδιάκριτα ξεχωριστά σημεία.
• Τα λευκά τυριά άλμης, πρέπει οπωσδήποτε να αναγράφουν στο περιτύλιγμα τους το είδος του τυριού (π.χ. φέτα, λευκό τυρί άλμης)
• Τα τυριά στη βιτρίνα διάθεσης πρέπει να πωλούνται μέσα στη συσκευασία τους, όπου αναγράφονται ευκρινώς όλες οι υποχρεωτικές ενδείξεις (ονομασία πώλησης, η ποιότητα του είδους και η ποικιλία αυτού, η χώρα καταγωγής ή ο τόπος προέλευσης του).
• Σε περίπτωση που τα τυριά πωλούνται εκτός συσκευασίας π.χ. σε δίσκους τότε πρέπει να υπάρχει κινητή πινακίδα επάνω στο τυρί στην οποία θα αναγράφονται οι ενδείξεις που προβλέπονται.
• Δεν επιτρέπεται μέσα στον ίδιο δίσκο ή κάτω από την ίδια πινακίδα η συνύπαρξη τυριών διαφορετικής κατηγορίας ή διαφορετικής ποιότητας ή διαφορετικής χώρας παραγωγής.
• Τα τυριά πρέπει να παρασκευάζονται μόνο σε τυροκομεία που λειτουργούν νόμιμα.
Μην αγοράζετε ποτέ “φρέσκα τυριά” από παραγωγούς που τυροκομούν οι ίδιοι δίχως τις νόμιμες εγκρίσεις, διότι οι υγειονομικές συνθήκες παραγωγής τους είναι άγνωστες και πιθανόν μη ορθές.
• Τα τυριά θα πρέπει να φέρουν το σήμα αναγνώρισης (οβάλ σφραγίδα) με τα αρχικά της χώρας παραγωγής και τον αριθμό έγκρισης του παρασκευαστή. Επίσης, πάνω στη συσκευασία πρέπει να φέρουν την ημερομηνία παραγωγής, συσκευασίας και ανάλωσης.
• Η κοπή των τυριών σε φέτες θα πρέπει να γίνεται παρουσία του πελάτη. Ζητήστε να σας επιδεικνύεται η επισήμανση της αρχικής συσκευασίας.
Αγορές Παιχνιδιών . Τι είναι παιχνίδι;
Είναι κάθε προϊόν η υλικό που έχει σχεδιαστεί ή είναι προφανές ότι προορίζεται να χρησιμοποιηθεί στη δραστηριότητα του παιχνιδιού από παιδιά ηλικίας μέχρι 14 ετών.
Αγοράζοντας τα παιχνίδια θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι ψωνίζουμε για την πιο ευάλωτη και άπειρη ομάδα καταναλωτών .Θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί και να ελέγχουμε ακριβώς τι είναι πιο καλό ανάλογα και με την ηλικία των παιδιών.
Πρέπει να γνωρίζουμε τι θα αρέσει στο παιδί και όχι τι θα αρέσει σε μας η πόσο είναι το κόστος.
Παρατηρείστε σχολαστικά τις ετικέτες και πάρετε όσες πληροφορίες μπορείτε για το παιχνίδι το οποίο προστίθεται να αγοράσετε.
Ελέγξετε ότι το παιχνίδι φέρει τη Ευρωπαϊκή Σήμανση CE.Είναι μια ένδειξη που τοποθετείται πάνω στα προϊόντα από τον κατασκευαστή και φανερώνει τη συμμόρφωση του προϊόντος με όλες τις Ευρωπαϊκές διατάξεις και κανονισμούς Θεωρείται σαν διαβατήριο για ελεύθερη κυκλοφορία μέσα στη Ε.Ε. Πιστοποιούν την ασφάλεια των προϊόντων.
1.Χρήστης παιχνιδιών η τρίτοι να προστατεύονται από κινδύνους που
α. Οφείλονται στο σχεδιασμό,κατασκευή ή σύνθεση
β Συνυφασμένοι σε χρήση του παιχνιδιού.
2.Βαθμός Κινδύνου.
α Όχι δυσανάλογος με τη ικανότητα των χρηστών
β Να προσδιορίζεται κατά περίπτωση ελάχιστο όρο ηλικίας.
3.Σημάνσεις συσκευασίας.
α Οδηγίες ασφάλειας στη Ελληνική Γλώσσα
β Οδηγίες χρήσης
γ Όνομα κατασκευαστή /εισαγωγές
δ C.E.(Ευρωπαϊκή συμμόρφωση
Αν δεν υπάρχουν αναγραμμένες στο εξωτερικό του κουτιού ,ρωτήστε και βεβαιωθείτε ότι περιλαμβάνει στο εξωτερικό οδηγίες ορθής χρήσης και φύλαξης στα ελληνικά.
Καλά είναι να είστε παρών κατά τη πρώτη χρήση του ώστε να βεβαιωθείτε ότι το χρησιμοποιεί σωστά αφού πρώτα βεβαιωθήκατε γα την καταλληλότητα του .
Ζητάτε πάντα απόδειξη για τις αγορές σας αλλά και γραπτή εγγύηση. Μην πετάτε ποτέ τις αποδείξεις. Μπορεί να χρειαστεί να τις προσκομίσετε για να χρησιμοποιήσετε την εγγύηση του προϊόντος, εκεί όπου η απόδειξη αγοράς θεωρείται και εγγύηση.
Να σκεπτόμαστε όχι τι θα αγοράσουμε αλλά τι χρειαζόμαστε να αγοράσουμε
Να μάθουμε να χειριζόμαστε τους οικονομικούς μας πόρους που σημαίνει ότι από την μία θα κάνουμε οικονομικό σχεδιασμό και από την άλλη θα προσέχουμε τις αγορές που κάνουμε.
Να μην σιωπούμε όταν μας παραπλανούν και να απευθυνόμαστε στον μόνο ανεξάρτητο οργανισμό για προστασία του καταναλωτή που είναι ο Κυπριακός Σύνδεσμος Καταναλωτών.
Μην ξεχνατε να ζητάτε πάντα απόδειξη σε οτι αγοράσετε.
Για παράπονα μπορείτε να απευθύνεστε στη Γραμμή του Καταναλωτή 1429 ,
www.cyprusconsumers.org.cy, Tηλ.επικοινωνίας.7000070